با تصویب طرح تبدیل سازمان میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری به وزارت گردشگری
در تاریخ ۱۰ مرداد ماه امسال که- البته هنوز در انتظار تأییدیه شورای نگهبان است- هیجانی مدیران دولتی و خصوصی را فراگرفته است
و انتشار خبرهای ریز و درشت و تحلیل‌هایی بر این مبنا که مدیریت وزارتخانه آینده چه‌ویژگی‌هایی باید داشته باشد
محور اصلی موضوع خبرگزاری‌ها و فضای مجازی است.
در این یادداشت به مناسبت هفته دولت مروری داریم بر تحولات مدیریتی در بخش گردشگری سازمان میراث فرهنگی:
در شرایط کنونی اعمال تحریمهای اقتصادی و چالشهایی که صنعت گردشگری با نوسانات نرخ ارز و گرانی سفرها با آن دست به گریبان است،
انتظار می‌رود تصمیمگیریها در سازمان میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری با درایت و آیندهنگری بیشتری صورت گیرد.
چندی پیش زمزمه تغییر معاون گردشگری آقای محب خدایی مطرح شد.
در ۲۱ فروردین امسال و در پی استعفای سعید اوحدی از معاونت سرمایه‌گذاری سازمان،
علی اصغر مونسان، محب خدایی را با حفظ سمت معاون گردشگری به عنوان سرپرست معاونت سرمایه‌گذاری معرفی کرد
و اکنون بعد از گذشت شش ماه و با توجه به قانون دوشغلهها باید تکلیف این معاونت روشن شود.
ولی تیموری که از سال ۹۳ تاکنون مدیر نظارت و ارزیابی خدمات گردشگری در معاونت گردشگری بوده،
به عنوان گزینه مورد نظر برای معاونت گردشگری مطرح شد،
هرچند به گفته وی، هنوز تصمیم قطعی در این باره صورت نگرفته و حکمی صادر نشده است.
انتشار استعفای محب خدایی از معاونت گردشگری سازمان میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری، به ناگاه جهتگیری نظرها و خبرها را تغییر داد.
واکنش‌ها به پست معاونت گردشگری ادامه دارد
روابط عمومی سازمان میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری استعفای وی را تکذیب کرد.
همزمان، خبرهایی در سایت‌های مختلف منتشر شد که ظاهرا بازگوکننده عملکرد موفق معاون گردشگری بوده است.
دکتر جمشید حمزه زاده رییس جامعه هتلداران ایران و حرمت الله رفیعی رییس انجمن صنفی دفاتر مسافرتی ایران
از جمله افرادی بودند که معتقدند معاون گردشگری با بخش خصوصی تعامل داشته و عملکردش را تایید کرده‌اند.
هرچند که انتقادهای اساسی بر تصمیمات و برنامه‌ریزی‌های ناصواب سازمان میراث فرهنگی نیز
از سوی آقایان منتشر شده است و در شماره جدید ماهنامه سفر و در نشست‌های کارشناسی به انعکاس آن پرداخته‌ایم.
کارهای بزرگ در معاونت گردشگری بر چه مبنایی؟!
غلامعلی صادقی لاریجانی رییس اتحادیه و دبیر جامعه واحدهای پذیرایی بین راهی و نمایندگان هرمزگان،
سیستان و بلوچستان نیز از انجام کارهای بزرگ در معاونت گردشگری یاد کردند که بی‌صبرانه منتظر نتایج این دستاوردها هستیم.
رییس فراکسیون گردشگری مجلس نیز عنوان کرد در یکسال گذشته گردشگری از حاشیه به متن آمده
و بسیاری دیگر از نظرهای مثبت بر عملکرد معاون گردشگری که به فاصله کوتاهی از انتشار خبر استعفای معاون گردشگری بر صفحه اول سایت‌ها ظاهر شد.
معاون گردشگری نیز همزمان بر واگذاری امور اجرای سازمان به تشکل‌های تخصصی تاکید کرد و این که تعامل سازمان با بخش خصوصی را مد نظر دارد.
انجمن دفاتر مسافرتی استان تهران: معاون گردشگری اراده تغییر نداشت
در این میان انجمن صنفی کارفرمایی دفاتر خدمات مسافرتی استان تهران همچنان بر نقد عملکرد معاونت گردشگری پافشاری میکند و چنین دستاوردهای را برنمی‌تابد.
هیات رییسه این انجمن رویه‌های به کار رفته در سازمان میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری را ناشی از فقدان توانایی و اراده لازم
مدیران عالی سازمان میراث فرهنگی و گردشگری و به ویژه معاونت گردشگری در اجرای برنامهها و سیاستهای موثر اقتصادی صنعت گردشگری
و دخالت این معاونت در امور تشکل‌های صنفی بخش خصوصی و عدم تفویض اختیارات قابل واگذاری به این تشکل‌ها می‌داند.
این انجمن، به وضعیت اسفناک شغلی دفاتر خدمات مسافرتی اشاره دارد
و با استناد به اصل ۲۷ قانون اساسی مبنی بر تشکیل اجتماعات، طی نامهای خطاب به وزیر کشور،
خواستار صدور مجوز برای برگزاری تجمع آرام در تاریخ سوم شهریور شد که مورد موافقت قرار نگرفت.
آیا تشکل‌ها ادغام می‌شوند؟
آن چه که از شواهد امر پیداست، طرحی در دستور کار معاونت گردشگری قرار دارد تا تشکل و یا تشکل‌های جدیدی را شکل دهد.
این که چه اتفاقی برای تشکل‌های قبلی می‌افتد هنوز مشخص نیست اما آن چه که آشکار است دولت نمی‌تواند یک تشکل صنفی رااز حیظ انتفاع خارج کند.
چنانچه چنین ایده‌ای مطرح باشد، استقلال حرفه‌ای تشکل‌های صنفی به زیرسئوال می‌رود.
حرمت‌الله رفیعی رییس انجمن صنفی دفاتر مسافرتی ایران در این خصوص میگوید
که اساسا دولت حق ندارد به حریم بخش خصوصی پا بگذارد و تشکلی تحت امر دولت نباید راهاندازی شود.
به خصوص در شرایط حاضر که مسلم است تصمیمگیریهای ناکارآمد، وضعیت را بغرنجتر و سختتر خواهد کرد.
هیجان سفر در بیم و اندوه نرخ ارز
انبوهی از انتظارات و مطالبات در فضای جامعه ایرانی پیرامون صنعت گردشگری ایران همچنان موج می‌زند
و سازمان میراث فرهنگی در فصل تابستان برنامه‌های فرهنگی خود را دنبال میکند
تا هیجان سفر و گردشگری دستکم در ظاهر حفظ شود.
نمونه‌های مشخص آن روزهای فرهنگی در برج میلاد و برگزاری نمایشگاههای پی در پی در شهریور ماه است.
این حرکت‌ها زمانی مثبت ارزیابی می‌شود که اقتصاد در مسیر شرایط باثبات حرکت کند،
کشمکشهای ارز و افزایش سرسام‌آور نرخ پروازها سطح انتظارات و مطالبات از معاونت گردشگری را بسیار بالا برده است
و بخش خصوصی را نسبت به هرگونه حرکت هیجانی، غیرعلمی و غیرکارشناسی حساس کرده است.
بخش خصوصی توانی برای سرمایه‌گذاری و مشارکت در نمایشگاه‌هایی از این دست در شرایط بی‌ثبات را ندارد.
وضعیت فعالی نتیجه انباشته شدن نارسایی‌های مدیریتی است
کمبود و نارسایی‌های مدیریتی که طی سنوات گذشته انباشته شده و همچنین آشکار نبودن برنامه‌های راهبردی بلندمدت مدیریت کنونی سازمان میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری را شکننده کرده
و بعید است بتواند نقش محوری در سکانداری اداره وزارتخانهای داشته باشد که عنقریب از راه می‌رسد.
آیا وزارت گردشگری چاره‌ساز است؟
شاید راهکار درست این باشد که با نگاه کلان و راهبردی به صنعت گردشگری و شاخص‌های تعیین وزیر گردشگری نظری دوباره بیافکنیم،
مدیریت کنونی این سازمان در تدارک ایجاد همدلی باشد نه هم‌نشینی. نشست تخصصی با حضور تمامی ذینفعان باشد. کارشناسان و مدیران را دعوت کند
و بر همین اساس به جمع‌بندی و بیانه مشخصی برسد که سمت و سوی سیاست‌‌گذاری‌ها در آینده با چه نوع وزیر و مدیرانی محقق خواهد شد
و برای یک بار هم که شده دستکم مدیریت صنعت گردشگری را از نگاه‌های حامی‌پروری خارج کنیم و آن را به اهلش بسپاریم. تنها عامل موفقیت در مدیریت آینده صنعت گردشگری ایران، همدلی است.