سردبیر ماهنامه سفر
حکمرانی خوب Good Governance در ادبیات توسعه جایگاه ویژه‌ای دارد.
از ارکان مهم حکمرانی خوب می‌توان شفافیت، مسئولیت‌پذیری، پاسخگویی، مشارکت، حاکمیت قانون و انعطاف‌پذیری برای یک دولت را نام برد.
این نوع حکمرانی کیفیت فعالیت‌های یک دولت و یا پایبندی آن بـه اجرای اصولی را سرلوحه دارد که مسیر توسعه پایدار را برای یک کشـور تضمین کند.
جایگاه دولت در کشور ما هم بزرگ است و هم کوچک.
چنانچه در مقام مقایسه این دولت با دولت‌های) نوردیک نروژ، سوئد، فنلاند، دانمارک ایسلند)
برآییم، و نسبت هزینه‌های اجتماعی و رفاهی را به تولید ناخالص ملی آنان بسنجیم.
دولتی کوچک است که خدمات کم‌رنگی در زمینه‌های رفاهی و حمایتی به شهروندانش ارایه می‌دهد.
در دولت رفاه هزینه‌های فراوانی برای بهداشت، درمان و آموزش صرف می‌شود
که نشانه‌های آن دستکم در دولت‌هایی که پرچم‌دار سیاست‌های آزادسازی اقتصاد هستند مشهود نیست.
دولت در ایران اما بزرگ است چون دستگاه‌های فراوان و نهادهای تو در تو از بودجه سهم می‌برند
که بازدهی اجتماعی آن‌ها از نظر توسعه منابع انسانی قابل توجه نیست. بنابراین امکان تحقق حکمرانی خوب مقدور نیست.
مداخله‌های دامن‌گیر
به سبب سازوکارهای درونی ریشه‌دار و نابهره‌ور فرآیند انباشت سرمایه‌های انسانی و مادی به ندرت اتفاق می‌افتد.
امکان آسیب‌پذیری بالای شهروندان در چنین نظام دولتی بالاست.
مداخله‌هایی که در عرصه اقتصاد دامن‌گیر شده به اتلاف منابع منجر شده است.
چون کشور ثروتمندی هستیم، سوء مدیریت‌ها از بدنه فربه دولت در چارچوب ضعف ساختاری در بودجه‌بندی تغذیه می‌کنند.
موارد بسیاری از لایحه بودجه‌ای که آقای رییس‌جمهور برای سال ۹۷ به مجلس ارایه داد با واکنش از سوی مردم روبرو بود.
تعجب مقامات دولتی را برانگیخت و رییس جمهور را در سخنرانی بعدی به واکنش واداشت.
عدم تناسب بودجه با سازمان‌های مردم‌نهاد
مردم در شبکه‌های اجتماعی در مقام مقایسه برآمدند که چرا بودجه با نیاز سازمان‌های مردم نهاد تناسب ندارد و تقسیم بودجه به ویژه در توسعه منابع انسانی از منطق لازم برخوردار نیست.
تصمیم دولت برای سه برابر کردن عوارض خروج از کشور از آن دست کج‌سلیقگی‌هایی است که تقریبا کارشناس مستقلی آن را تایید نکرد.
در نظام بودجه‌ریزی اصلی وجود دارد با عنوان وحدت بودجه و معنی‌اش این نیست که هر درآمدی را دولت می‌تواند بگیرد و در بودجه بریزد.
بحث این است که جزء به جزء درآمدها از نظر ضوابط فنی لازم است مشخص باشد که کجا هزینه می‌شوند.
وقتی قرار است رقم مالیاتی بیش از آن که حق دولت باشد از مردم ستانده شود، حتما محل خرج کردن آن باید شفاف و توجیه منطقی برای افکار عمومی داشته باشد.
چون اگر چنین درآمدهایی به بودجه حاکمیت رفت و در بودجه ریزی یک درآمد ثابت فرض شد، روزی که آن دلیل برطرف شود دیگر نمی‌توان آن را حذف کرد.
همان اتفاقی که برای عوارض خروج از کشور افتاد، دلیل اولیه که شرایط جنگی بود حالا وجود ندارد اما این عوارض آب‌باریکه‌ای شده که سال‌هاست ستانده می شود بدون آن که محل هزینه آن مشخص باشد.
صنعت گردشگری یکی از مقوله‌های ثروت‌آفرین در کشور است.
حکمرانی خوب را چگونه می‌توان اجرا کرد؟
انتظار این است که همسو با تحولات جهانی، نظام بودجه متناسب با اختیاراتی که به بخش خصوصی تفویض می‌شود و مدیریتی که در اختیار تشکل‌های مردم نهاد قرار می‌گیرد تعیین شود.
بیش از هر زمان نیاز است تا دولت از امور تصدی‌گری خارج شده وجایگاه شایسته خود در مقام حکمرانی خوب قرار بگیرد.
دیدگاهتان را بنویسید