ایران و عراق با امضای توافقی تازه، فصل جدیدی از همکاریهای گردشگری را آغاز کردند. این توافق که در تاریخ ۹ شهریور ۱۴۰۴ (۳۱ اوت ۲۰۲۵) اعلام شد، بر توسعه گردشگری سلامت، معرفی ظرفیتهای فرهنگی و برجستهسازی اماکن زیارتی متمرکز است. مسئولان دو کشور امیدوارند با این اقدام، علاوه بر افزایش ورود گردشگران، زمینه برای رشد اقتصادی و تعمیق تبادلات فرهنگی فراهم شود.
بر اساس توافق جدید، قرار است گردشگری دو کشور از چارچوب سنتی زیارت فراتر رود و به سمت تنوعبخشی خدمات حرکت کند. این رویکرد تازه میتواند ایران و عراق را به مقصدی جذاب برای گردشگران بینالمللی تبدیل کند. در این مسیر، بخش خصوصی ایران نقش پررنگی ایفا خواهد کرد.
یکی از برنامههای مهم در این همکاری، برگزاری «رودشو گردشگری» توسط توراپراتورهای ایرانی در شهرهای مهم عراق از جمله بغداد، بصره و کربلاست. این اقدام که برای نخستین بار پس از انقلاب اسلامی از سوی بخش خصوصی گردشگری ایران انجام میشود، چهار محور اصلی را شامل میشود: گردشگری فرهنگی، زیارتی، سلامت و علمی. مسئولان فرهنگی عراق نیز از این ابتکار حمایت کردهاند.
عراق همچنان بهعنوان یکی از بزرگترین منابع گردشگران ورودی به ایران شناخته میشود. طبق آمار، سالانه حدود ۳.۵ میلیون گردشگر عراقی وارد ایران میشوند و تلاشها برای افزایش این رقم به ۵ میلیون نفر تا پایان سال جاری ادامه دارد.
هرچند زیارت همچنان رکن اصلی سفر میان دو کشور است ـ با میلیونها زائر در مشهد، قم، نجف و کربلا ـ اما نگاه تازه بر گسترش ظرفیتهای متنوع گردشگری تأکید دارد. ایران با جاذبههایی چون تخت جمشید، اصفهان و شیراز و عراق با آثار تاریخی ارزشمندی مانند بابل باستان، فرصتهای بینظیری برای علاقهمندان به تاریخ و فرهنگ جهان فراهم کردهاند.
در کنار آن، تقویت گردشگری فرهنگی نیز از اولویتهای توافق محسوب میشود. معرفی موسیقی، صنایعدستی و آشپزی اصیل که ریشههای مشترک در فرهنگ دو ملت دارند، میتواند مسیر توسعه گردشگری خوراک، نمایشگاههای هنری و کارگاههای صنایعدستی را هموار سازد. این ظرفیتها با ایجاد تجربههای منحصربهفرد، به جذب گردشگران خارجی کمک خواهد کرد.
مسئولان دو کشور تأکید کردهاند که گردشگری نهتنها ابزاری برای توسعه اقتصادی است، بلکه میتواند بهعنوان پلی برای تعمیق روابط فرهنگی و اجتماعی میان ملتها عمل کند. این توافق نشاندهنده عزم ایران و عراق برای استفاده از فرصتهای مشترک و تبدیل گردشگری به موتور محرک توسعه پایدار در منطقه است.